Watermolenlandschap Kasteren - Boxtel

Tot 1960 stond bij de Dommel in Kasteren (Liempde) een beeldbepalende molen. De molen is vermoedelijk in de twaalfde of dertiende eeuw gebouwd. Het bestond uit twee delen, een koren- en een oliemolen. De Kasterense Watermolen was tot omstreeks 1800 in het bezit van de heren van Boxtel. Zij verpachtten de molen aan particulieren. De molen raakte na 1800 gaandeweg in verval. Er kwamen klachten over de molenaar die het water te veel opstuwde, waardoor weilanden onder water liepen. Het was geen succes, waardoor Waterschap De Dommel de molen in 1925 kocht. Later, in 1936, werden de sluis en de oliemolen afgebroken. De korenmolen bleef wel overeind, maar brandde in 1960 volledig af door een blikseminslag.

Na opgravingen in 1986 werden er voor de eerste keer serieuze plannen gemaakt om de molens te herbouwen. De Stichting Kasterense Watermolens werd opgericht. Na vele onderhandelingen kwam men tot de conclusie dat de plannen financieel niet realiseerbaar waren. Sindsdien zijn er meerdere pogingen gedaan om de Kasterense Watermolen te herbouwen. 

Het project Watermolenlandschap Kasteren  stelt zich ten doel om het watermolenlandschap van weleer (gedeeltelijk) te herstellen, inclusief aanpalende infrastructurele en watertuigkundige werken met oog voor natuur, landschap, water, bodem, cultuur en energie. Hiervoor hebben in 2022 een conceptuele haalbaarheidsstudie van RHDHV en een Ontwerpend Onderzoek in het kader van een subsidietraject van het Stimuleringsfonds plaatsgevonden.

Uit het haalbaarheidsonderzoek van RHDHV is destijds gebleken dat het gedeeltelijk herstellen van het watermolenlandschap van weleer een positieve uitwerking heeft  de omgeving, met name ingegeven door een peilverhoging van de beek die een verhoging van het grondwaterpeil tot gevolg heeft. Deze peilverhoging heeft vervolgens positieve invloed op natuur- en biodiversiteitsherstel en maakt het mogelijk om de Kasterense Watermolen weer te herstellen waarbij de onderslagraderen kunnen draaien en daarmee energie kunnen opwekken. Omdat de peilverhoging enkel invloed heeft op het grondwaterpeil betekent dit dat akkers en weilanden gewoon begaanbaar blijven. 

In navolging van de twee studies/onderzoeken is in de tussentijd de grond waar de watermolen gestaan heeft ter beschikking gesteld aan de stichting. Hiermee kan de stichting doorpakken en dient het project een maatschappelijk doel. De Stichting in oprichting heeft een ander doel gekregen en wil op korte termijn de ANBI status verkrijgen.

Het project Watermolenlandschap Kasteren was een van de ingebrachte projecten in het tweede werkatelier van Mozaïek Dommelvallei op 16 juni 2016. In een workshop is met diverse specialisten gebrainstormd over de verdere versterking van het project. De diverse, goede ideeën zijn door de initiatiefnemers verwerkt in hun project. De huidige rol van Dommel Mozaïek is adviserend. De initiatiefnemers worden door Mozaïek Dommelvallei op de hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen.

                                                                

Contactgegevens

Contactpersoon: Henk van Giersbergen

E-mail: vangiersbergen@home.nl

Telefoonnummer: 06-22424361